5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 151-152-153-154-155-156-157-158-159-160 Cevapları SDR Dikey Yayıncılık

5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Yıkıcı Doğa Olayları Cevapları Sayfa 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160

Yıkıcı Doğa Olayları Cevapları

5. Sınıf Fen Bilimleri Dikey Yayıncılık Sayfa151-152-153-154-155-156-157-158-159-160

Soru : Peki, başka hangi doğal afetler hakkında bilgimiz var? 

Cevap:
Deprem, çığ düşmesi, toprak kayması, sel ve tsunami gibi doğal afetler hakkında bilgi sahibi olduğumu söyleyebilirim.

5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı SDR Dikey Yayıncılık Sayfa 153 Cevapları

Soru : Peki, depremin yol açacağı olumsuzluklar nelerdir?

Cevap:
Büyük yıkımlara yol açmaktadır. Yapıların tahrip olmasına, canlıların ölmesine neden olmaktadır.

FEN, MÜHENDİSLİK VE GİRİŞİMCİLİK UYGULAMALARI

• Mevcut binaları depreme karşı daha dayanıklı hâle getirmek için neler yapılabileceğine yönelik bir tasarım geliştiriniz. Geliştirdiğiniz tasarımı malzeme, maliyet ve zaman açısından değerlendiriniz.

Cevap:
Evlerin altında raylı sistemler yapılarak deprem etkisinin en aza indirilmesi en iyi tasarım olacaktır.

• Deprem konusunda teknolojisini geliştirmiş olan Japonya’nın depreme karşı aldığı önlemlere yönelik tasarımlardan örnekler veriniz. Tasarımlarınızı yıl sonunda düzenleyeceğiniz Bilim Şenliği’nde sergileyiniz.

Cevap:
Raylı sistemler ve toprağa çakılan demir çubuklar örnek olarak verilebilir.

Projenin Değerlendirilmesi: Yapılan çalışmalar öğretmenin vereceği ya da kitap sonunda yer alan proje değerlendirme ölçeği ile değerlendirilir.

5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı SDR Dikey Yayıncılık Sayfa 154 Cevapları

Sınıf Etkinliği

Soru : Deprem çantasında neler bulunması gerektiğini araştırınız. Öğretmenleriniz, okul idareniz ve sınıf arkadaşlarınızla iş bölümü yaparak sınıfınız için bir deprem çantası hazırlayın.

Cevap:
Maddeler halinde Deprem çantasında neler bulunması gerekenler şunlardır ;

1. Su
2. Konserve
3. İlkyardım çantası
4. Çadır
5. Battaniye
6. Pi
7. El feneri
8. Giysi
9. Para
10. İlaçlar
11. Battaniye
12. Çakı
13. Çakmak
14. Telefon
15. Düdük

Tartışalım

Soru : Deprem anında yapılması ve yapılmaması gereken davranışları sebepleri ile birlikte sınıf arkadaşlarınızla tartışarak belirleyiniz.

Cevap:
Deprem anında İnsanlar genellikle panik yaparlar. Bu da insanların yaralanmalarına veya panikten dolayı ölümlerine sebep olmaktadır.
Bir deprem anında öncelikle kesinlikle panik yapılmamalıdır. Deprem anında olduğunuz yerden çıkmaya çalışma malı ev iş okul gibi yerlerden çıkmaya çalışmamalı deprem başladığı andan iki elimizi başımızın arasına koyar.
Sağlam bir eşyanın altına veya yanına geçerek yaşam üçgeni oluştururuz. Örneğin sandalye masa veya sabitlenmiş bir buzdolabı olabilir. Zamanında merdiven asansör balkon pencere önü gibi yerlerden uzak durmak gerekir. Eğer deprem anında dışarıda ise kesinlikle binalara yaklaşmamalıdır.

5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı SDR Dikey Yayıncılık Sayfa 156 Cevapları

Soru : Görseldeki dağdan etrafa yayılan çok sıcak maddenin etrafa ne kadar tehlike saçtığını biliyor musunuz?

Cevap:
Bütün canlı yaşamını kısa süre içerisinde yok edecek kadar tehlikelidir.

Soru : Benzer şekilde, diğer görselde etrafına kül ve zehirli gaz püskürten dağın da doğaya ne kadar zarar vereceğini hiç düşündünüz mü?

Cevap: Evet aynı şekilde tüm canlıları ve çevreyi yok edebilir.

5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı SDR Dikey Yayıncılık Sayfa 157 Cevapları

Soru : Görselde görülen toprak yığının nasıl olup da bu şekilde hareket ettiğini hiç düşündünüz mü?

Cevap:
Evet. toprağın aşırı derecede su emmesi sonucunda heyelan oluşmuştur.

Araştıralım-Sunalım

Soru : Ülkemizde yaşanmış en önemli yıkıcı doğa olaylarını araştırınız. Araştırma sonuçlarınızı slayt şeklinde sınıf arkadaşlarınıza sununuz

Cevap:
Dünyada yaşadığımız yerde canlılar için tehlikeli olabilecek bir çok doğa olayı görülmektedir. Tehlikeli doğa olayları canlıların yaşam alanlarını tahrip ettiği gibi can kaybına da neden olabilmektedir. Canlılar için tehlikeli olarak doğa olayları depremleri, toprak kaymaları, seller, hortumlar, kasırgalar ve aşırı sıcak ve soğuk havalar canlılar için tehlikeli olacak doğa olayları olarak kabul edilmesi gerekmektedir.

5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı SDR Dikey Yayıncılık Sayfa 158 Cevapları

Kendimizi Değerlendirelim 6.3

1. Deprem, sel, volkan patlaması, heyelan, kasırga gibi doğal afetlerin nedenlerini maddeler hâlinde yazınız.

Cevap:
Deprem : Fay hatlarında meydana gelen aşırı enerji birikmesi sonucunda yer yüzüne doğru bu enerjinin boşaltılması sonucunda depremler meydana gelmektedir.
Sel : Aşırı ve kuvvetli yağışlar sonucunda meydana gelen taşkınlar selin nedeni olarak ifade edilir.
Volkan patlaması : Depremle aynı şekilde volkanların faylar içerisinde biriken enerjinin atılması için oluşan bir doğal afettir.
Heyelan : Aşırı yağışlar sonucunda toprağın aşırı yağış alarak şişmesi sonucunda toprağın hareket etmesidir.
Kasırga : Basınç farklılıkların fazla olması temel nedeni olarak ifade edebiliriz.

2. Ülkemizde yaşanan deprem felaketlerinden biri olan “17 Ağustos Depremi” ile ilgili kısa bir bilgi veriniz.

Cevap:
Marmara bölgesinde meydana gelen deprem 1999 yılında gerçekleşmiş ve büyük bir yıkım gerçekleşmiştir. 17 Ağustos 1999 tarihinde , 17 Ağustos 1999 sabahı, yerel saatle 03:02’de gerçekleşen, Kocaeli/Gölcük merkezli deprem olarak kayıtlara geçmiştir.
Yapılan ölçümlere göre depremin büyüklüğünde 7,4 olarak gerçekleşen bir depremdir Bölge içerisinde büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur. Resmî raporlara göre 18.373 ölüm, 48.901 yaralanma oldu. 505 kişi sakat kaldı. 285.211 ev, 42.902 iş yeri hasar gördü. Resmî olmayan bilgilere göre ise 65.000’den fazla ölü, ağır-hafif 100.000’den fazla yaralı olmuştur.

3. Doğal afetlerden korunmak amacıyla ne gibi önlemler alabiliriz? Açıklayınız.

Cevap:
Deprem : Deprem ne zaman geleceğini ve nerede olacağını tam kestiremediğimiz afetlerden biridir her ne kadar fay hatlarıyla belirtilse de fay hattı olmayan yerde görülmeyeceği bilemeyiz buna sebepten olabildiğince tedbir alıp güçlü evler ve sıkça ağaç dikilmelidir.

Orman Yangınları : Orman yangınları genelde biz insanların suçudur. Şimdi diyeceksiniz biz insanların suçu ise niye doğal afet diyoruz tam olarak biz yapmasakta dolaylı yoldan biz yapmaktayız mesela ailen birlikte pilim yapmaya gittiniz mangalı közünü iyi söndürmediğiniz takdirde rüzgarla birleştiği zaman orman yangını olaması mümkündür veyahut bir cam parçası güneş ile temasa geçtiğinde yakıcı bir alet olabilir ve Orman yangına sebep olur. Bizim olayları en aza çekip doğamızı yani tabiatımızı korumalıyız.

Hava Kirliliği : Hava kirliğinin şehirlerde daha fazla olduğunu biliyoruz bunu sebebi ise egzoz dumanı ve Sanayi dumandır. Bunun önü geçebilmemiz için arabaların egzoz kısmını 3 ayda bir gözden geçirmemizden geçer sanayi dumanları ise genelde bacalardan yükselen dumanlardır. Bunun için de sürekli olarak bacalardaki filitreyi temizleme k ve günü gelince değiştirmekten geçer.

Küresel Isınma : Küresel ısınma biz insanların yaptığı bir iştir. Kendi yaşadığımız veya yaşam sürdüğümüz mekanı kirletiyoruz atık maddeleri mesela plastik, teneke, pil gibi şeyleri geri dönüştürme iz gerekir veya sıktığımız deodorantlar küçük birşey olarak gözükmese de kendi yaşam yerimizi tehlikeye atan bir etkendir ozon tabakası da açılan deliklerin yaşadığımız ortamda küresel ısınmaya sebebiyet gösterdiğini ve yaşam kalitemizi düştüğünü fark etmemiz ve bu küçük şeylerin yaşadığımız ortamlara zarar vermemesinin önüne geçmeliyiz.

5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı SDR Dikey Yayıncılık Sayfa 159 Cevapları

FEN, MÜHENDİSLİK VE GİRİŞİMCİLİK UYGULAMALARI

Problemin Tanımı: Depremde yıkılan binalarda can kayıplarının ana nedeni, duvarların yıkılması ve insanların bu durumdan zarar görmesidir. Duvarların yıkılması engellenebilirse depremin etkisini azaltılabilir.

Projenin Adı: Binaların Duvarlarının Demir Izgaralarla Desteklenmesi

Projenin Amacı: Deprem anında, duvarlara yapılan ızgara sistemi ile duvar yıkımlarının önüne geçmek.

Projenin Uygulanması
• Bina inşaatı esnasında duvarlar gaz beton ya da tuğla ile örüldükten sonra duvar, demir ızgaralarla kaplanmalıdır.
• Demir ızgaralar, bina kolonlarına ve duvardaki tuğla ya da gaz betonlara tutturulmalıdır.
• Tuğlalar, ızgara demirine tutunacak şekilde üretilmelidir.

Projenin Malzeme, Maliyet ve Zaman Açısından Değerlendirilmesi
• Projenin gerçekleşebilmesi için gerekli malzemeler; yeni bir teknoloji ile üretilen çok pahalı, zor bulunan malzemeler değildir. Günümüzde inşaatlarda kullandığımız malzemelerden oluşmaktadır.

5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı SDR Dikey Yayıncılık Sayfa 160 Cevapları

• Projenin gerçekleşebilmesi için inşaatta demir sarfiyatı artmaktadır. Bununla birlikte kolonlara ve tuğlalara tutturulması da ekstra bir maliyet oluşturacaktır. Ancak unutulmamalı ki hiçbir şey insan hayatından daha değerli değildir.
• Projenin gerçekleşebilmesi, binaların inşaat süresini uzatacaktır.

Projede Karşılaşılan Sorunlara Karşı Çözümler Üretelim

1. Projede karşılaşılan en önemli sorun maliyetin ve inşaat süresinin artması sorunudur. Bunları en aza indirgemek için neler yapılabilir?

Cevap:
Bu durumu engellemek ve daha sağlam yapıların yapılması amacıyla kentsel dönüşüme gidilmesi gerekmektedir. Toplu bir şekilde yeni binaların yapılarak depreme uygun olarak dizayn edilmesi gerekir. Deprem için uzun demir çubuklar ve raylı sistemlerin olması gerekmektedir.

Proje Maketi Aşamasında Gerekli Malzemeler
Yaklaşık 20*20*20 cm boyutlarında koli, tel parçaları (1 m), pense, makas Tasarla ve Sun

• Yaklaşık beşer adet kibrit kutusunun ortasından çift sıra tel geçirelim. Bu şekilde kibrit kutularından bir duvar maketi yaparak bunu, mukavva üzerine yapıştıralım.
• Elimizde yeterince kutu varsa bu işlemi dört tarafı çevrili bir ev maketi yapana kadar sürdürelim.
• Aynı ev maketini tel kullanmadan yapalım.
• Yaptığımız ev maketlerinin sağlamlığını kontrol ederek hangisinin daha dayanıklı olduğunu tespit edelim.

Projenin Değerlendirilmesi: Yapılan çalışmalar öğretmenin vereceği ya da kitap sonunda yer alan proje değerlendirme ölçeği ile değerlendirilir.

Siz de Yapın: Sizler de benzer basamakları takip ederek aşağıdaki konularla ya da sizi seçtiğiniz başka bir konu ile ilgili projeler geliştirebilirsiniz. Projelerinizi yıl sonunda düzenleyeceğiniz Bilim Şenliği’nde sergileyiniz.

1. Bir yanardağ modeli yaparak yanardağların zararlarından nasıl korunabileceğimizle ilgili bir proje geliştirebilirsiniz.

Cevap: Bu projede yanardağın lavlarının gideceği derin yatakların oluşturulması gerekir.

2. Şehirlerimizde ya da köylerimizde sel baskınlarını önlemeye yönelik bir proje geliştirebilirsiniz.

Cevap:
Yataklardan uzak yapıların yapılması ve sel taşkınlarının gerçekleşeceği miktarın üzerinde dere yataklarının daha geniş yapılarak korunması gerekmektedir.

3. Heyelan riski olan yerlerde heyelan oluşumunu önlemeye yönelik ne gibi çalışmalar yapılabileceği ile ilgili bir proje geliştirebilirsiniz.

Cevap:
Bu tür yerlerde setlerin yapılması ve ağaçlandırılma yapılması örnek proje olarak ifade edilir.