8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Sayfa 152 Cevapları Dersdestek Yayıncılık

8. Sınıf İnkılap Tarihi Dersdestek Yayıncılık Kitabı 5. Ünite Neler Öğrendim Cevapları Sayfa 152

5. Ünite Neler Öğrendim Cevapları

8. Sınıf İnkılap Tarihi Dersdestek Yayıncılık Kitabı Sayfa 152

A) Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerleri, verilen ifadelerden uygun olanları ile tamamlayınız.

Cevap:

1. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, ekonomide Serbest ticaret ilkesini benimsemiştir.
2. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının başkanlığına Kâzım Karabekir seçilmiştir.
3. Serbest Cumhuriyet Fırkasının programında ekonomide özel söktürün güçlendirilmesine yönelik olarak çıkarılan Teşvik-i
4. Sanayi Kanunu’nun uygulanması maddesine yer verilmiştir.
5. Serbest Cumhuriyet Fırkası, Mustafa Kemal’in isteği üzerine Fethi Bey tarafından kurulmuştur.

B) Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız. 

Cevap:

1.  (Doğru ) Halk Fırkası 9 Eylül 1923 tarihinde kurulmuştur.
2. ( Yanlış ) Serbest Cumhuriyet Fırkası kadınların siyasi haklara sahip olmasına karşıdır.
3.  (Doğru ) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurucularından biri de Refet (Bele) Bey’dir.
4. (Doğru ) Cumhuriyet Halk Fırkası, 1950 yılına kadar iktidarda kalmıştır.
5. ( Yanlış ) Mustafa Kemal’e suikast girişimi Bursa’da gerçekleşmiştir.

C) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız. 

1. I. Durum: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası saltanat ve hilafeti geri getirmek isteyenlerin toplandığı bir merkez hâline geldi. Fırka, dini siyasete alet ettiği gerekçesiyle 3 Haziran 1925’te Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı.

II. Durum: Serbest Cumhuriyet Fırkası, kuruluşundan kısa süre sonra, hükûmetin ekonomi politikasını beğenmeyenlerin ve cumhuriyet karşıtlarının toplandığı bir merkez hâline geldi. Fethi Bey bu gidişin kendisini Mustafa Kemal ile karşı karşıya getireceğini görerek partisini kapattı.

Soru : Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin gecikmesine yol açmıştır?

A) Çok partili hayata geçilmesi
B) Kadınların siyasi haklarına kavuşması
C) Anayasal düzenin kurulması
D) Kapitülasyonların kaldırılması

2. Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’i Serbest Cumhuriyet Fırkasının kurulmasını istemeye yönelten nedenlerden biridir?

A) Devletçilik politikasına son vermek
B) Musul Sorunu’nu çözmek
C) Dünya Ekonomik Buhranı’nın zararlarını azaltmak
D) Yabancı devletlerle iyi ilişkiler kurmak

Ç) Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.

1. Mustafa Kemal hangi nedenlerden dolayı Halk Fırkasını kurma ihtiyacı duymuştur?

Kısa Cevap : “Mustafa Kemal hangi nedenlerden dolayı Halk Fırkasını kurma ihtiyacı duymuştur?”

Uzun Cevap :

Cumhuriyetin kurulmuş olduğu yıllarda artık bütün devletler Çok partili sisteme geçmeye başlamış ve bütün milletlere bunu teşvik etmekteydiler.

Ülkesini çağdaş ve laik devletler düzeyine çıkarmak isteyen Mustafa Kemal Atatürk de bu devletlere ayak uydurmak ve Türkiye’nin de artık çok partili hayata geçmesini uygun görmüş ve bu planlamayı yapmıştır.

Mustafa Kemal Atatürk kendi teşvikiyle Bu partiyi kurmuş ve bu partiye sevmiş olduğu silah arkadaşlarını getirerek çalışmalara başlamıştır

Atatürk bu partinin kurulmasına ilişkin ilk açıklamasını 6 Aralık 1922 tarihinde yapmıştır ve bu ifadesinde “Halk fırkası” ismini kullanmıştır.

Partinin Kurucu Kadrosu İsimleri

Erzincan Mebusu Sabit (Sağıroğlu), İstanbul Mebusu Dr. Refik (Saydam), İzmir Mebusu Celal (Bayar), Erzurum Mebusu Münür Hüsrev (Göle), Tekfurdağ Mebusu Cemil (Uybadın), Konya Mebusu Kazım Hüsnü, İzmit Mebusu Saffet (Arıkan), Diyarbakır Mebusu Zülfü. Partinin Katib-i Umumisi (Genel Sekreteri) Recep (Peker) ve Parti Genel Başkanı Mustafa Kemâl.

Partinin kurulma amacı ülkenin geri kalmışlığını ve çöküş tehlikesini ortadan kaldırmak Çağdaş bir toplum yaratmak için farklı fikirlerin ve farklı siyasi partilerin oluşmasını sağlamaktır.

Atatürk, yaptığı bir konuşmada şunları söylemiştir:

“Bence, bizim milletimiz birbirinden çok farklı menfaatleri takip edecek ve bundan dolayı da mücadele halinde buluna gelen çeşitli sınıflara sahip değildir. Ülkedeki sınıflar birbirlerine lazım olan ve birbirlerini tamamlayıcı ve bütünleyici özelliktedir. Onun için de Halk Fırkası bütün sınıfların haklarını, yükselme sebeplerini ve mutluluğunu sağlamak yolunda çalışmalarda bulunacaktır”.

2. Mustafa Kemal’e suikast girişiminde bulunanların ulaşmak istedikleri amaçlar nelerdir?

Kısa Cevap : “Mustafa Kemal’e suikast girişiminde bulunanların ulaşmak istedikleri amaçlar nelerdir?”

Uzun Cevap :

İzmir suikastı girişimi o zamanın cumhurbaşkanı olan Mustafa Kemal paşa’ya 14 Haziran 1926’da İzmir’de yapılması planlanmıştır.

İddiaya göre bu suikasta yapmak isteyen kişilerin arasında milletvekilleri ve devlet yöneticileri de bulunmaktaydı.

İddiaya göre suikast İzmir’in kemeral semtinde yapılacak ve buradaki kavşakta dönmek için yavaşlayacak olan otomobili Ateş açılacak ve ben bu asılacaktı.

Ancak İzmir valisi Kazım bey tarafından Mustafa Kemal Atatürk’e çekilen telgraf sonrasında İzmir’e seyahatine ertelenmiş ve bu olay öğrenilmiştir.

Suikast Davasında İdamına Karar Verilenler

Ziya Hurşit Bey
Laz İsmail
Gürcü Yusuf
Çopur Hilmi
Ahmet Şükrü Bey
Arif Bey
İsmail Canbulat Bey (önce 10 yıllık hapse mahkûm edilse de itirazı sonucu cezası idama çevrildi)[35] Sarı Efe Edip Bey
Abidin Bey
Halis Turgut Bey (önce 10 yıllık hapse mahkûm edilse de itirazı sonucu cezası idama çevrildi)[35] Rüştü Paşa
Hafız Mehmet Bey
Miralay Rasim Bey
Kara Kemal Bey (idam kararı gıyabında verilirken, bir müddet kaçak hayatı yaşadıktan sonra yakalanmak üzereyken 27 Ağustos 1926 günü intihar etti)
Abdülkadir Bey (idam kararı gıyabında verilirken, Bulgaristan’a kaçmak üzereyken yakalandı ve daha sonra Ankara’da yargılanması kararlaştırıldı. Ankara’da tekrar idama mahkûm edildi, 31 Ağustos 1926 gecesi infaz edildi)

Suikast Davasında Beraatine karar verilenler

Faik Bey
Sabit Bey
Halet Bey
Feridun Fikri Bey
Kâmil Bey
Zeki Bey
Bekir Sami Bey
Besim Bey
Necati Bey
Münir Hüsrev Bey
Kâzım Karabekir Paşa
Ali Fuat Paşa
Refet Paşa
Cafer Tayyar Paşa
Cemal Paşa
Necati Bey
Ahmet Nafiz Bey
Torbalılı Emin Efendi
Trabzonlu Naciye Nimet Hanım
Sürmeneli Keleş Mehmet
Bahçıvan İdris
Mustafa oğlu Şahin Çavuş
Sabahaddin Efendi
Giritli Hüseyin oğlu Latif

3. Terakkiperver ve Serbest Cumhuriyet Fırkalarının parti programlarındaki ortak hedefler nelerdir?

Kısa Cevap : “Terakkiperver ve Serbest Cumhuriyet Fırkalarının parti programlarındaki ortak hedefler nelerdir?”

Uzun Cevap :

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası

,Türkiye Cumhuriyeti tarihinin ilk muhalefet partisidir. . Mustafa Kemal Atatürk’nın eski silah ve dava arkadaşları olan Kâzım Karabekir, Rauf (Orbay) Bey, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Refet (Bele) Paşa ve Adnan (Adıvar) Bey’in liderliğinde kuruldu.

Serbest Cumhuriyet Fırkası
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine Fethi Okyar tarafından kurulan siyasi partidir.

Kurucuları : Erzincan Mebusu Sabit (Sağıroğlu), İstanbul Mebusu Dr. Refik (Saydam), İzmir Mebusu Celal (Bayar), Erzurum Mebusu Münür Hüsrev (Göle), Tekfurdağ Mebusu Cemil (Uybadın), Konya Mebusu Kazım Hüsnü, İzmit Mebusu Saffet (Arıkan), Diyarbakır Mebusu Zülfü. Partinin Katib-i Umumisi (Genel Sekreteri) Recep (Peker) ve Parti Genel Başkanı Mustafa Kemâl.

Serbest Cumhuriyet Fırkası

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine Fethi Okyar tarafından kurulan siyasi partidir.
Mustafa Kemal, Fethi Bey’den cumhuriyetçiliğe ve laikliğe sadık bir parti kurmasını istemesi üzerine Fethi Bey Mustafa Kemal’in tarafsız olmasını şart koşarak 12 Ağustos 1930’da Serbest Cumhuriyet Fırkası’nı kurdu
Mustafa Kemal 14 kadar mebusu, ayrıca kız kardeşi Makbule Hanım’ı ve yakın dostlarını üyeler arasına kattı.
Böylece mecliste düşünce özgürlüğü sağlamak istedi.
Fethi Bey’in İzmir gezisinde yeni muhalefet partiye büyük sevgi gösterileri ve CHP’ye karşı halkın öfkeli tutumunun boyutu beklenilenden fazla olması ve daha büyük sıkıntılar doğacağı endişesi ile parti kapatıldı.
3 aylık dönemde parti 1930 yerel seçimlerine katılarak 502 belediyeden 31’ini kazandı
Fethi Bey “Büyük Gazi hazretlerine karşı siyasi sahnede mücadele etmek gibi bir düşüncelerinin olmadığı ve dolayısıyla partinin feshine karar verildiği” açıklamasını yapmıştır.

4. Türkiye Cumhuriyeti’ne yönelik tehditlere karşı vatandaşlara düşen görevler nelerdir?

Kısa Cevap : “Türkiye Cumhuriyeti’ne yönelik tehditlere karşı vatandaşlara düşen görevler nelerdir?”

Uzun Cevap :

Bütün insanlar için üzerinde yaşamış oldukları vatan çok değerli ve önemlidir.

Bizlerin ve sevdiklerimizin güven içerisinde yaşaması ve hayatında güzel bir şekilde devam edebilmesi için devletinin bekası ve düşman tehdidinden korunmuş olması lazımdır.

Bizim devletimiz de Türkiye Cumhuriyeti devletidir.

Devletimizi korumak bizim bağımsız ve güven içerisinde yaşamamız demektir ki bu insan olarak en doğal hakkımızdır.

Ancak bunun için bütün devletlerdeki vatandaşlarda olduğu gibi bizim üzerinde de düşen bazı görev ve sorumluluklar vardır.

Bunun en birincisini bilinçlenmek ve eğitimi önem vermek olarak tanımlayabiliriz.

Tarihimizi çok iyi bilmek olan olaylara doğru gözle bakabilmek açısından çok önemlidir.

Günümüzde olan olayları tarihi bir perspektifle bakmak bizleri doğru sonuca götürecek ve daha sağlıklı karar vermemize yardımcı olacaktır.

Ayrıca eğitim alarak ülkemizi gelişen ülkeler seviyesine çıkarabilir ve teknolojiyi takip ederek bu teknolojiden geri kalmayarak ülkemizin savunmasını ve diğer bütün alanlarda dışa olan bağlılığını azaltabiliriz.

Türkiye cumhuriyeti’ni korumak için gerekli olan ilke ve inkılapları bilmeli çağımızın gerekliliği doğrultusunda yenilikçi bir tavırla bu ilkeleri yaşatmalıyız.

Türkiye Cumhuriyeti ‘ ne yönelik tehditlere karşı vatandaşlara düşen görevlerden bir tanesi de devletinin atmış olduğu adımlarda eğer bunlar sağlıklı adımlarsa buna destek çıkmak ve düşmanların yanıltmalarına izin vermemektir.

Türkiye Cumhuriyeti ne yönelik tehditlere karşı vatandaşlara düşen görevlerden bir tanesi de düşmanlara destek olacak hareketten kaçınmak provokasyonlara gelmemek ve yapılmış olan yöneltme ve kandırmaların bilincine vararak ilk önceliği devleti korumak ve yüceltmek olduğu bilincine varmalıyız.

Türkiye cumhuriyeti’ne yönelik tehditlere karşı vatandaşlara düşen görevlerden bir tanesi de vatan ve millet sevgisini içimize işlemek ve bunu evlatlarımızı aşılayarak ülkemizin bekasını sağlamaktır.

Ancak bilinç ve vatan sevgisi ile bir ülke müdafaa edilebilir ve korunabilir.

Netice olarak hepimiz Türkiye cumhuriyetimizi yüceltmek ve ilerletmek için düşmanlara kulak asmamalı bilinçli ve eğitimli olmalı yaptığımız meslek her ne olursa olsun iyi bir şeyler ve iyi eserler bırakmaya gayret etmeliyiz.