8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Sayfa 41-42-43-44-46-48-51-53 Cevapları MEB Yayınları

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Ders Kitabı I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti Cevapları Sayfa 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53

I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti Cevapları

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 41 Cevapları

Soru : Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı başladığındaki tutumu nedir? Açıklayınız.

Cevap: Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı başladığındaki tutumu nedir? Açıklayınız.
1. Dünya Savaşı başlaması ile birlikte Osmanlı Devleti idaresinde fikir ayrılığı ortaya çıkmıştır. İttihatçılar Almanya yanında savaşa girmek isterken padişah 5. Mehmet Reşat savaşta tarafsız kalmayı planlamıştır.
Osmanlı devleti savaşın çıkmasıyla başta tarafsız olduğunu boğazı bütün gemilere kapattığını kapitülasyonların iptal edildiğini ilan etmiştir. Tarafsızlığını ilan ettiği halde Almanya ile gizli bir anlaşma imzalamıştır. Osmanlı devleti genel seferberlik ilan etmiştir.

Soru : Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesine yol açan temel sebep nedir? Açıklayınız.

Cevap: Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesine yol açan temel sebep nedir? Açıklayınız.
Osmanlı Devleti savaşın başladığı zamanlarda her ne kadar önce tarafsızlığını ilan etse de ,Almanya, Osmanlı’nın jeopolitik konumundan yararlanarak yeni cephelerin açılması için ve halifelik sıfatından yararlanarak savaşa girmesini istedi.
İtilaf devletleri Osmanlı’ yı savaşa ikna etmek için ,kapitülasyonların kaldırılacağını  ,maddi yardım yapacağını açıklamıştı.
Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’ na katılması , 10 Ağustos 1914 günü, iki Alman gemisinin İngilizlerin takibinden kurtulmak amacıyla Çanakkale Boğazı’ ndan  içeriye girmelerine izin verilmesi savaşa girme olayı olarak ifade edilebilir.

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 42 Cevapları

Soru : Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda tarafsız kalması mümkün olabilir miydi? Tartışınız.

Cevap: Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda tarafsız kalması mümkün olabilir miydi? Tartışınız.
Osmanlı Devleti 1. Dünya savaşında tarafsız kalamazdı. Çünkü Osmanlı Devleti itilaf devletlerine başvuru yaparak itilaf devletleri ile beraber hareket etmek istemiştir. Fakat itilaf devletleri buna karşı çıkarak kabul etmemişlerdir.
Bunun birinci sebebi itilaf devletlerinin Osmanlı toprakları üzerindeki çıkarlarıdır. Osmanlı Devleti itilaf devletleri tarafından tarafsız kalması önerilmiş olsa da Osmanlı devletinin isteklerini yerine getirmeyi istemediler. Buda Osmanlı devletini zorunlu olarak savaşa girmek mecburiyetinde bıraktı.
Ayrıca Almanya Osmanlıyı savaşa çekerek üzerindeki yükü hafifletme ve yeni cepheler açma peşindeydi. Bu şekilde savaş daha geniş bir alana yayılacaktı.

Soru : Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı başlarında savaşa girilip girilmemesi konusundaki bazı görüşler şunlardır:

Mustafa Kemal’in Görüşleri

“Artık kesin olarak bilinmelidir ki Mustafa Kemal, I. Dünya Savaşı’na, durumun nasıl gelişmekte olduğunu iyice görmeden girme taraftarı değildi. O, acele etmemek, fırsat kollamak, savaşa girilecekse askeri durumla siyasi olayların gelişimine göre en uygun zaman ve tarafı seçmek ve tabii millet ve memleketin menfaatlerine en uygun şartları da kesin olarak sağladıktan sonra girmek fikrindeydi.”
(İngiliz Yazar Andrew Mango, Atatürk Modern Türkiye’nin Kurucusu, s.171-172.)

Kâzım (Karabekir) Paşa’nın Görüşleri

“…O zaman fikrimi sorsalardı ben de artık Almanlarla ittifak yapılmasına taraftar olduğum cevabını verirdim. Çünkü meydanda bulunan tehlikeye karşı Boğazların korunmasını ve dolayısıyla vatanın korunmasını başka şekilde temin etme imkanımız kalmamıştı…”
(Kâzım Karabekir, Birinci Dünya Savaşı Anıları, s.53)

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 43 Cevapları

1-Yukarıdaki şemaya baktığınızda cephelerin savunma, taaruz ve yardım cepheleri olarak gruplanmasının sebebi nedir? Açıklayınız.

Cevap:
Savunma Cephelerinde ; Düşman saldırısı altında olan bölgeleri savunmak
Taaruz Cephelerinde ; Düşmana karşı savaş açtığımız bölgeleri zayıflatmamak
Müttefiklerine Yardım Ettiği Cephelerinde ; Bu cephelere yardım göndermek

2-Osmanlı Devleti sınırları dışında olan cepheler hangileridir? Söyleyiniz (Harita 2.2).

Cevap:
Osmanlı Devleti sınırları dışında olan cepheler şunlardır ;

• Galiçya Cephesi,
• Romanya Cephesi,
• Makedonya Cephesi

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 44 Cevapları

Soru : Sarıkamış Harekâtı sırasında Tümen Komutanı Albay Arif (Baytın) ordunun (Görsel 2.10) durumunu şöyle anlatmaktadır:

“…Gıdasızlıktan vücudun harareti kaybolmakta ve donma vakaları artmaktaydı. Hayatta kalanlar yüz, el ve ayakları donarak hayaletler gibi dolaşmaktaydılar. Hayvanlar ise çam yapraklarını yemediklerinden karı eşeleyerek bulabildikleri ot saplarını, bazen de birbirlerinin semerlerini, kuyruk ve yelelerini kemirmekteydi. Muharebe meydanının hiçbir yerinde akarsu da yoktu. Su ihtiyacı, karları ısıtarak ve çay yaparak gideriliyor veya ağızda kar eritiliyordu. Karavanalarda ısıtılarak eritilen kar suyunu ise hayvanlar bile içmiyordu. Orman içinde bulunduğumuz halde ateş yakılarak ısınma da mümkün değildi. Kalın gövdeli ağaçları devirecek balta veya testere olmadığından taşınabilir balta ve kürekle ağaçlar kesiliyor, kurumuş dallar toplanarak ateş yakılıyordu.”
(Hümmet Kanal, “Sarıkamış Harekatı Esnasında Cephede Yaşananlar ve Anadolu’ya Etkileri”, s.102)

Soru : Osmanlı Devleti’nin Sevk ve İskân Kanunu’nu çıkarmasında Ermenilerin hangi eylemleri etkili olmuştur? Açıklayınız.

Cevap: Osmanlı Devleti’nin Sevk ve İskân Kanunu’nu çıkarmasında Ermenilerin hangi eylemleri etkili olmuştur? Açıklayınız.
Ermeniler Savaş başlamadan önce silahlanarak dini liderlerinin de desteğini alarak, isyanlara başlamışlardır. Hükumet bu isyanları münferit olarak görerek Ermeni patriği ve Ermeni milletvekillerini, Ermeni cemaatinin önde gelenlerini, karışıklık çıkması durumunda ülke savunmasını sağlamak amacıyla sert önlemler alacaklarını bildirmişlerdir.
Fakat Ermeniler, Her türlü isyan hazırlığına girişmiş, savaş başlar başlamaz da isyana yönelmişlerdir. Osmanlı orduları cephede savaşırken, Ermeniler bağımsızlık için müttefik davasına hizmet gayesiyle hazırlanan plana uygun yürütülmüş, ermeni çetelerinin cephe gerisindeki faaliyetlerinin devlet hukukuna göre hıyanet sayılmıştır.
Ermeni isyanları özellikle doğu Anadolu’da başlayarak diğer bölgelere yayılmış, Rus işgalinin genişlemesiyle Ermeniler Müslüman halkı silip süpürmüştür. Ermeni kuvvetlerinin bu zulümleri yaparken Ermenilerin yaşadıkları yerlerde pek çok silah ve cephane ele geçirilmiştir. Artık devletin varlığını ağır bir şekilde tehdit olarak gördüğü Ermenileri tehcirden başka şansı kalmamıştır.

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 46 Cevapları

Soru : Çanakkale Deniz Savaşları’nın kazanılmasında Nusrat Mayın Gemisi’nin rolünü açıklayınız.

Cevap: Çanakkale Deniz Savaşları’nın kazanılmasında Nusrat Mayın Gemisi’nin rolünü açıklayınız.
Nusret mayın gemisi Çanakkale boğazında görevlendirilmiş, dar alanda seri manevra yapabilen Çanakkale boğaz harekatı kapsamında boğazdan geçit vermemek için boğazı kesecek şekilde döşenmiş, Alman mayın hatları bulunmaktaydı. Nusret mayın gemisi 7 martı 8 marta bağlayan gece Erenköy mevkini mayınladı.
Bu mevkinin mayınlanmasını sebebi grup kurup boğaza giriş yapan düşman zırhlılarının Erenköy mevkinin genişliğinden faydalanarak birbirlerine engel olmamak için burada manevra yapacaklarını düşündükleri için bu bölgeyi gece ışıklarını söndürerek düşman devriyelerine yakalanmadan başarı ile mayınlanmıştır.
10 gün sonra 18 mart 1915 günü düşman donanması saldırıya geçti. Mayından temiz olduğunu düşünen Fransız zırhlısı bouvet ilk mayına çarparak batan savaş gemisi olmuştur. Arkasından iki büyük İngiliz zırhlı savaş gemisi de mayınlara çarparak battı. Dört tanesi de ağır yara aldı. Bunun sonucunda düşman büyük bir güç kaybetmiştir.

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 47 Cevapları

“Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum!”

1-Mustafa Kemal’in bu emri vermesi onun hangi kişilik özelliğini gösterir? Söyleyiniz.

Cevap: Mustafa Kemal’in bu emri vermesi onun cesareti, zafere olan inancı ve kararlılık gibi kişilik özelliğini gösterir.

2-Mustafa Kemal’in bu emrinin askerler üzerinde nasıl bir etki oluşturduğunu kendi cümlelerinizle açıklayınız.

Cevap: Bu emirle askerlere verilen en güzel cesaret örneğidir. Bu cesaretle birlikte askerler zafer elde etmiştir.

3-Mustafa Kemal’in Çanakkale Savaşı’nda elde ettiği başarılar, onun Millî Mücadele’deki konumunu nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.

Cevap: Mustafa Kemal’in Çanakkale Savaşı’nda elde ettiği başarılar, onun Millî Mücadele’deki konumunu nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.
Çanakkale savaşlarında Mustafa Kemal önemli hamleler yaparak savaşın gidişatını değiştirmiş, liman paşanın önemini anlayamadığı Conk bayırı, sarı bayır gibi yerleri düşman eline geçmesinden korumuş, Türk savunma sisteminin çökmesini engellemiştir. Burada elde ettiği başarılarla yarbaylıktan albaylığa yükselmiştir.
Mustafa Kemal Anafartalar grup komutanı olarak büyük işler başarmış, İngilizler Anafartalarda büyük bir mağlubiyet almış, Mustafa Kemal liderlik özelliğini burada göstermiştir. Mustafa Kemal Çanakkale Savaşlarında Çanakkale kahramanı olarak gazetelerde yayımlanmış, Türk toplumuna ümidin yeniden yeşermesi için vesile olacak kahraman olarak sahneye çıkmıştır.
Birinci dünya savaşının bitiminde milli mücadelenin başına Mustafa Kemal Paşa geçmiş, Anadolu’ya çıktığında herkes tarafından tanınan Anafartalar kahramanı, Çanakkale gazisi Mustafa Kemal paşa olarak tanınan birisi olarak milli mücadeleye başlamış, yeni kurulacak olan cumhuriyetin lideri Çanakkale savaşında çıkmış, bir komutandır.

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 48 Cevapları

Seyit Onbaşı (Görsel 2.20) yaşadıklarını şöyle anlatıyor:

“…Toprağın altından çıktım. Baktım ki on üç arkadaşım şehit olmuş. Bir ben kalmışım, bir arkadaşım Niğdeli Ali, bir de batarya komutanı Yüzbaşı Hilmi Bey. Arkadaşlarımın bu şekilde gözlerimin önünde şehit edilmesini içime sindiremedim. Anamın bana öğrettiği duaları okudum. Size izahını yapamayacağım bir şeyler doldu içime. Merminin yanına koştum… Topun vinci de bozulmuştu. O mermiyi bir kez kaldırdım. Niğdeli Ali beni biraz destekledi. Basamaktan çıkarken kemiklerimin çatırtısını duyuyordum. Mermiyi namluya sürdüm, patlattım… İsabet ettiremedim. Aynı olayı üç kez tekrar ettim. Üçüncü mermiyle onların en büyük zırhlılarından Ocean zırhlısını dümen kısmından vurdum… O anda zırhlı etrafında dönmeye başladı. Denizin ortasında tam bir panik yaşanıyordu!”
(Ahmet Çapku, “Kaderin Üstünde Bir Kader Vardır”, s. 19

Mustafa Kemal, Bomba Sırtı Muharebeleri’nde gözünü kırpmadan vatanı için ölümü göze alan Mehmetçiklerin mücadele ruhunu şöyle anlatıyor:

“…Karşılıklı siperler arasındaki mesafemiz 8 metre, yani ölüm kesin… Birinci siperdekiler hiçbiri kurtulamamacasına hepsi düşüyor, ikincidekiler onların yerine giriyor. Fakat ne kadar imrenilecek bir soğukkanlılık ve tevekkülle biliyor musunuz? Öleni görüyor, üç dakika kadar sonra öleceğini biliyor, en ufak bir duraksama bile göstermiyor, sarsılmak yok! Okuma bilenler ellerinde Kur’an-ı Kerim, cennete girmeye hazırlanıyorlardı. Bilmeyenler kelime-i şehadet getirerek yürüyorlar. Bu, kahraman Türk askerlerindeki ruh kuvvetini gösteren hayrete ve tebriğe değer bir örnektir. Emin olmalısınız ki Çanakkale savaşlarını kazandıran bu yüksek ruhtur.”
(Cenaletttin Taşkıran, “18 Mart Çanakkale Deniz Savaşı”, s.6)

Soru : Bomba Sırtı Muharebeleri’nde 276 kiloluk mermiyi insanüstü bir güçle kaldıran Seyit Onbaşı’nın ve üç dakika sonra öleceklerini bildikleri halde savaşa devam eden askerlerin duygularını kendi cümlelerinizle ifade eden bir yazıyı defterinize yazınız.

Cevap:
Seyit Onbaşı ve şahadete koşan askerlerimiz Çanakkale’nin geçilemeyeceğini sergilemiş oldukları kahramanlıklarla göstermişlerdir.
Seyit Onbaşı ve Çanakkale cephesindeki askerlerimiz vatanseverlikleri ve Allah’a olan imanlarıyla bu savaşı kazanmışlardır. Ölümden bir nebze bile korkmayarak cesurca savaşarak ve vatanlarını, topraklarını, ailelerini, çocuklarının düşünerek savaşmışlardır.

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 51 Cevapları

1-Yandaki metinde Mustafa Kemal ile Liman Von Sanders arasında nasıl bir taktik anlaşmazlığı vardır? Açıklayınız.

Cevap: İngiliz birliklerinin farklı yerlerden saldırı yapabileceklerini düşünüyorlardır. Hintli bir asker kaçağının verdiği bilgilerin doğruluğu da kesin olmadığı için bir anlaşmazlık meydana gelmiştir.

2-Mustafa Kemal’in görevi tamamen üstlenmesini onun kişilik özellikleri açısından değerlendiriniz.

Cevap: Sorumluluk almaktan çekinmeyen, azimli kararlı, lider bir kişiliğe sahip olduğu ve iyi bir asker olarak kabul edilmektedir.

Soru : Liman Von Sanders’in Suriye Cephesi’ni terketmenin sorumluluğunu üzerine almaması ve Türklerin aralarında çözecekleri bir sorun olarak görmesi doğru mudur? Tartışınız.

Cevap:
Evet doğrudur. Çünkü Türklerin kendi kaderlerini tayin hakkı olduğuna inanıyordu. Osmanlı ile ilgili hayati kararları Osmanlı askerlerine bırakmış oluyordu.

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 53 Cevapları

Soru : I. Dünya Savaşı’ndan sonra sivil kayıpların önlenmesi ve uluslararası barışın sağlanması amacıyla hangi teşkilatlar kurulmuştur? Söyleyiniz.

Cevap: I. Dünya Savaşı’ndan sonra sivil kayıpların önlenmesi ve uluslararası barışın sağlanması amacıyla hangi teşkilatlar kurulmuştur? Söyleyiniz.
Milletler Cemiyeti ,diğer bir ismi ile Cemiyeti Akvam ,günümüzdeki birleşmiş milletlerin temeli sayılabilir. Milletler cemiyeti 10 Ocak 1920’ de İsviçre’de kurulmuştur. Paris Barış Konferanslarından birinde, uluslararası barışı ve güveni sağlamak amacıyla bir cemiyetin kurulmasına karar verilmiştir.
Bu cemiyet 26 yıl süreyle hizmet vermiş ancak ikinci Dünya Savaşı’nın çıkmasını engelleyememiştir. 18 Nisan 1946 ‘ da Cenevre’de toplanan konferans bu cemiyetin dağılmasına karar vermiştir.